Մարմարյա սրահի կանաչապատումը , եռամյա խնամք, կատարված հետևություններ

Մարմարյա սրահի կանաչապատման նախագիծը

Ի՞նչ է կրթությունը, եթե ոչ հետազոտելու, ուսումնասիրելու,  մեկնաբանելու, ինչո՞ւ չէ, նաև սխալվելու, սխալի վրա սովորելու հնարավորություն։ «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրը  սովորողին ընձեռնում է նման հնարավորություն, տալով և՛ անհրաժեշտ միջավայր և այլ անհրաժեշտ միջոցներ ։ Այդպիսի միջավայր է մարմարյա սրահի օղակաձև հատվածը, որը երկու տարի առաջ, տիկին Մարիետի առաջարկով,  որոշեցի կանաչապատել առանց թաղարների։
Այս նախագիծը իրականացնում են մի խումբ  սովորողներ, ում հետաքրքրվում է բուսաբուծությունը,  տարբեր տեսակի բույսերի բազմազումն ու դրանց հետազոտումը, բույսերի մոտ հանդիպող հիվանդությունները և դրանց կանխարգելման  մեթոդները:
Նախագծի իրականցումը շարունակական աշխատանք է,  բազմափուլ պրոցես է և յուրաքանչյուր փուլ ուղեցկվել կամ ուղեկցվում է որոշակի աշատանքով:

Նախապատրաստական փուլ:

  .     Նախ նախագծի մասակիցները մաքրել են մարմարյա սրահի երկրորդ հարկում գտնվող օղակաձև հատվածը, փորձելով բույսերի աճեցման համար նպաստավոր պայմաններ ստեղծել

  .      Պատրաստել անհրաժեշտ որակի հող՝ արդեն իսկ պահեստավորված հողը խառնելով բնական միջավայրում եղած հողի հետ՝ ½ հարաբերությամբ: Նախագծի այս հատվածում իրենց ակտիվ մասնակցությունն են ունեցել նաև Նոր դպրոցի սովորողները:

   .     Սովորողները ուսումնասիրել  են մարմարյա սրահի լուսաջերմային պայմանները պայմանները, օգտվել Լրացուցիչ գրականությունից, անհրաժեշտության դեպքում կատարելով թարգմանություններ, ամբողջացնելով աճեցվելիք բույսերի մասին տեղեկությունները: Որոշ դեպքերում սովորողները բերել , տրամադրել են  համապատասխան կտրոններ:

Աշխատանքային փուլ:

Նախագծի հաջորդ փուլը բուն աշխատանքային փուլն է, որին սովորողները անցնում են արդեն անհրաժեշտ գիտելիքներով զինված:
Այս երկու տարիների ընթացքում փորձարկել ենք բույսերի տարբեր տեսակներ, արձանագրելով և որոշակի հաջողություններ և իհարկե տեղ-տեղ հիասթափություն ապրելով: Արդյունքում եկանք այն եզրահագման, որ այդ պայմաններում լավ են աճում քլորոֆիտումները,  սպացիֆիլիումները, սանսիվերիան:
Բույսերի շուրջտարյա խնամքը ենթադրում է հատուկ նախապատրսատական աշխատանք տարվա յուրաքանչյուր եղանակի համար:
Ամռանը, տաք եղանակներին հաճախակի ջրելը բերում է գերազանց արդյունքի, այս տարի ամռանը սովորղների պարտաճանաչ հերթապահության և բարեխիղճ աշխատանքի շնորհիվ  (բույսերը ջրվել են շաբաթը չորս անգամ) մարմարյա սրահի բույսերը բավականին շատացել և փարթմացել են, ակնհայտ երևում է , որ արևկող հատվածում բույսերը ավելի փարթամ են:
Ցուրտ եղանակներին հաճախակի ջրելը հանգեցնում է նեխման պրոցեսների առաջացման, անհրաժեշտ է ջրել միայն այն դեպքում , երբ հողը չոր է լինում: Առաջին տարին ձմեռային արձակուրդների ժամանակ ամբողջ  «ծաղկանոցը» ծածկել ենք մոմլաթե ծածկոցով` փորձելով ապահովել հերմետիկություն: Հերմետիկ ծածկված վիճակում գտնվող բույսերին հաճախակի ջրելու անհրաժեշտություն չկա,  իսկ բույսերի արտադրած թթվածինը լրիվ բավարար է նրանց   շնչառությունը ապահովելու համար:
Երկրորդ տարին, քանի որ ստվերային պայմաններում բույսերը անկախ մեր ջանքերից այնուամենայնիվ վնասվում են , սովորողների հետ հանել ենք վնասված բույսերը, տեղափոխել ենք ջերմոց, ջեռուցումը վերսկսելուն պես վերադարձրել ենք՝ համեմատաբար վերականգնված, փոքր-ինչ փարթամացած վիճակում։

Այս տարի ձմեռային արձակուրդների ժամանակ սրահի բույսերը կրկին ծածկվել են մոմլաթե ծածկոցով:

Նախագծի ընթացքում հանդիպած դժվարությունները:

.         Դժվարություն է ներկայացնում  բույսերը փոշուց մաքրելը, քանի որ փոքր ցողիչներով անհրաժեշտ արդյունք չենք ստանում, ուստի մաքրում ենք ցնցուղով՝ զգուշորեն լվանալով բույսերի թերթիկները: Իհարկե, պետք է չմոռանանք նաև հողի պարատացման մասին, գոհացնող արդյունքի հասնում ենք,  երբ պարատացնում ենք հողը 15 օրը մեկ, նախապես ջրում ենք հողը, որպեսզի պարատանյութից բույսերը չվառվեն, հաջորդ օրը պարատացնում:


•        Փորձել ենք աճեցնել բույսերը, որոնք ըստ գրական աղբյուրների կարող են աճել տվյալ պայմաններում, սակայն միշտ չէ որ կարողացել ենք ցանկալի արդյունքի հասնել
.        Լուսաջերմային պայմանների առանձնահատություն սահմանափակում է աճեցվող բույսերի տեսականին:

Նախագծի արդյունքում արձանագրած ձեռքբերումները:

•       սովորողները ստանում են ծաղիկների խնամքի վերաբերյալ անհրաժեշտ հմտություններ
•        սովորողների մոտ ավելանում է պատասխանատվության զգացումը քանի որ իրենց աշխատանքից է կախված իրենց տնկած  բույսերի աճն ու զարգացումը:
•        սովորողները հնարավորություն են ստանում տեսական գիտելիքները ամրապնդել գործնական աշատանքների շնորհիվ
•        գեղեցիկ, ծաղկած  փոքրիկ պարտեզ, որով հիանում են ոչ միայն նախագծի մասնակիցները
•        էկոլոգիապես մաքուր և գեղեցիկ  միջավայր. ծաղիկները կլանում են փոշին՝ հարստացնելով միջավայրը թթվածնով։

Առաջարկություններ

Միջավայրի լուսաջերմային պայմանները բարելավելում, որը կարող է իրականացվել էլեկտրական լամպերի միջոցով, արդյունքում մենք հնրավորություն կունենանք նաև աճեցնել այնպիսի բույսեր, որոնք ավելի շատ լույս ու ջերմություն են պահանջում:

Անհրաժեշտության դեպքում կիրառել նաև ոռոգման կաթիլային համակարգը, որը ոչ միայն կհեշտացնի ոռոգման պրոցեսը, այլ հնրավորություն կտա առավել մանրամասն ուսումնասիրություն կատարել: Քանի որ տաբեր սովորողներ են կատարում ծաղիկների ոռոգումը դժվար է ֆիկսել, թե յուրաքնչյուր բույսի բնականոն աճեցման համար ինչքա՞ն և ի՞նչ հաճախականությամբ պետք է ջրել, իսկ կաթիլային համակարգը դա թույլ է տալիս: