Կենսաբանությունը և տիեզերքը նախագիծ

Նախագծին կարող են  մասնակցել տարբեր տարիքի սովորողներ

Նախագծի ընթացքը

• Սովորողները հավաքում են տարբեր տեղեկություններ համացանցի և այլ գրականության միջոցով
• Ճամփորդություն Բյուրական
• Ստացած տեղեկությունները ամբողջացնում և ուսումնական նյութերի տեսքով տեղադրում բլոգներում

Անհատական աշխատաժամանակ

Հանրակրթություն- շաբաթական 20 ժամ

Մանկավարժական սեմինարներ - շաբաթական 1ժամ

Մեդիաուրբաթ  -1ժամ

Բարձրունքի հաղթահարում -սեպտեմբերի 10-ին

Առավոտյան ընդհանուր պարապմունքի նախապատրաստում -30րոպե

Սեբաստացի ռադիո սպասարկում -1ժամ

Բլոգավարություն- 2ժամ

Սեպտեմբերյան նախագծերի իրականացում - 2ժամ

Մատենավարություն-2ժամ

Առավոտյան ընդհանուր պարապմունքի մասնակցություն-1,5 ժամ

Կենսաբանությունը և տիեզերքը նախագիծ նվիրված  Վիկտոր Համբարձումյանին: 

30-31-ին իրականացվող նախագծեր

Նախագիծ 1
Աստղացուցարանին կից պատշգամբում քրիզանթեմների կտրոնների տնկում
Նախագծի ընթացքը

• տարածքը մաքրել չորացած բույսերից
• հողը փխրեցնել
• կտրոնները տնկել և ջրել

Նախագծի նպատակը

• ծաղկազարդ տարածք
• բույսերի խնմաքի համապատասխան հմտությունների ձեռք բերում

Նախագիծ 2

Քրիզանթեմների կտրոնների վերբերյալ մեր ձեռք բերած հմուտությունների կիրառում
Նախագծի ընթացքը

• անցյալ տարվա տնկած քրիզանթեմների կտրատում 
• նոր կտրոնների տնկում
• կտրոնները արմատակալելով վերածվում են նոր սածիլների

Նախագծի նպատակը

• ծանոթացնել կտրոնների ստացման տեխնոլոգիային
• ստանալ հնարավորինս շատ քրիզանթեմների սածիլներ՝ նոր տարածքներ կանաչապատելու համար:

12--րդ դասարանի նախագծեր

Նախագիծ I

Բակի բարեկարգման , բարելավման աշխատանքներ

Ճամփորդություն ջերմոցներ, ջերմոց-սրահներ, տնկարաններ
Նախագծի ընթացքը

• Ընտրել համապատասխան տարածք
• Մաքրել, կարգի բերել
• Ուսոմնասիրել տվյալ տարածքի պայմաններում աճող համապատասխան բույսերի՝  մագլցող , ծաղկող, խնամքը
• Նախագծին ներգրավել ընկերներին, բարեկամներին, ովքեր կարող են oգտակար լինել իրենց խորհուրդներով, տրամադրել անհրաժեշտ բույսերի կտրոններ և այլն
• Աշխատանքը ավարտելուց հետո սահմանել ամենօրյա հսկողություն, խնամք 

Նախագիծ II

Մարդու գենետիկա  

Մարդու գենետիկան և դրա ուսումնասիրման մեթոդները: Մարդու գենետիկայի նշանակությունը բջջագիտության և առողջագիտության համար: Ժառանգական հիվանդություններ և դրանց կանխարգելման միջոցները:

Ուսումնական ճամփորդություն  ԵՊՀ, գենետիկայի ամբիոն

Նախագծի նպատակը

•  ձևավորել գիտելիքներ մարդու գենետիկայի, նրա ուսումնասիրման մեթոդների

• ծանոթացնել մարդու ժառանգական հիվանդությունների, դրանց պատճառների 

• ՏՀՏ-ների միջոցով ուսումնական նյութերի ստեղծում,

12-րդ դասարանի ուսումնական փաթեթ-կենսաբանություն 2016-2017թթ

Դասագիրքը՝  տես այստեղ

I շաբաթ
Երկրի վրա կյանքի պայմանները, գոյության միջավայրեր:Տնային առաջադրանք
Կա արդյոք կապ գոյության միջավայրերի միջև, եթե այո ապա նշեք դրանք:XIII շաբաթԻ՞նչ է ուսումնասիրում էկոլոգիան, էկոլոգիական գործոններ, կենսածին      1,մարդածին:Գործոնների փոխազդեցությունները:
Տնային առաջադրանք .Ո՞րոնք են արդիական էկոլոգիական խնդիրները ըստ քեզ , բերել կենսածին ևմարդածին գործոնների օրինակներ:Ի՞նչ է ցույց տալիս օպտիմումի օրենքը:

շաբաթ II
Պարբերական երևույթները բնության մեջ:Օրական  ռիթմներ , սեզոնային երևույթներ, կենսաբանական ռիթմներ:Տնային առաջադրանք
Բերել էկոլոգիական և ֆիզոլոգիական ռիթմների օրինականեր:Ըստ լուսային օրվա նկատմամբ զգայնության քան՞ի խմբի են բույսերը: Բերելօրինականեր:Կան արդյոք ձեր շրջապատում այդպիսի բույսեր, նկարեք, պատմեք դրանց մասին
Նուկլեինաթթուների կառուցվածքը, ֆունկցիան, սպիտակուցների սինթեզ  1:Լրացուցիչ աշխատանք

IIIշաբաթ
Որո՞նք են նուկլեինաթթուների ֆունկցիա, պատրաստել ուսումնական նյութ:
Ածխաջրեր, ճարպեր դրանց կառուցվածքը:Նուկլեինաթթուներ, դրանց ֆունկցիաները, գենետիկական կոդ, ДНКԼրացուցիչ աշխատանք
Թարգմանել հղումներով նշված  որևէ նյութ և պատրաստել ուսումնական նյութեր:

III շաբաթշաբաթԿենդանի օրգանիզմի բաղադրություն, օրգանական, անօրգանական նյութեր, հիդրոֆիլ և հիդրոֆոբ նյութր:Բջջի օրգանական նյութեր, սպիտակուցներ, դրնաց կառուցվածքը՝առաջնային, երկրորդային, երրորդային, չորրորդային կառուցվածք,  բնափոխում, ֆունկցիան:Լրացուցիչ աշխատանք
Բերել  առօրյաում հենդիպող սպիտակուցների բնափոխման օրինականեր,նշել  պատճառները, ինչ գործոնների ազդեցությամբ են դրանք բնափոխվում, պատրաստել ուսումնական նյութ:

IV շաբաթ
Թեմաներ՝19,20,21 Մուտացիաներ, դասակարգումը,քրոմոսոմային և գենային մուտացիաներ,մարմնական և սեռական բջիջներում, մուտացիաների պատճառները,ուռուցքներ և ուռուցքածիններ:Պատրաստել այս թեմաներով նյութեր՝հոդվածներ, դնել բլոգներում, հղումները ուղարկել ինձ:

V շաբաթ
Որո՞նք են նուկլեինաթթուների ֆունկցիա, պատրաստել ուսումնական նյութ:
Ածխաջրեր, ճարպեր դրանց կառուցվածքը:Նուկլեինաթթուներ, դրանց ֆունկցիաները, գենետիկական կոդ, ДНКԼրացուցիչ աշխատանք
Թարգմանել հղումներով նշված  որևէ նյութ և պատրաստել ուսումնական նյութեր:

V I շաբաթ
Գենետիկա, Մենդելի օրենքները:
Լրավուցիչ աշխատանք:
Գենետիկական խնդիրների լուծում:
Համացանցի միջոցով հետազոտել գենետիկական ազդեցություհիվանդությունները, դրանց թողած ազդեցությունները:

Շաբաթ 7
Ժառանգական հիվանդություններ  ,  հեմոֆիլիա,
Համացանցի միջոցով հետազոտել գենետիկական ազդեցություհիվանդությունները, դրանց թողած ազդեցությունները:

Շաբաթ 8
Ցիտոպլազմային ժառանգություն, դրա էությունը, տարբերությունը քրոմոսոմային ժառանգման հետ համեմատած։
Կատարել հետևություններ և պատրաստել ուսումնական նյութ։


Շաբաթ 9
Սեռի հետ շղթայակցված  հիվանդություններ՝դալտոնիզմ, հեմոֆիլիա, հեպիտրիխոզ։
Կատարել հետևություններ և պատրաստել ուսումնական նյութ։


 Շաբաթ 10
Բույսերի և կենդանիների սելեկցիա։
Սելեկցիա, սելեկցիան Հայաստանում։ Կատարել հետևություններ և պատրաստել ուսումնական նյութ։

10-րդ դասարանի կենսաբանություն առարկայի ուսումնական փաթեթ 2017-2018 թթ:

Նախագիծ I

Կյանքի  մակարդակը  Հայաստանում:Այս  նախագիծը  շատ արդիական է,քանի որ  այն ուղղակի վերաբերվում է  բոլոր մարդկանց  և այն  հետազոտելու համար պահանջվում  են  գիտելիքներ տարբեր  ոլորտներից:

Նախագծի ընթացքում համագործակցում ենք Գևորգ Էմինի անվան ավագ դպրոցի սովորղների հետ, կազմակերպում ենք կլոր սեղաններ, քննարկումներ:

9-րդ դասարանի նախագծեր

Նախագիծ I

Մարդու գենետիկա  

Մարդու գենետիկան և դրա ուսումնասիրման մեթոդները: Մարդու գենետիկայի նշանակությունը բջջագիտության և առողջագիտության համար: Ժառանգական հիվանդություններ և դրանց կանխարգելման միջոցները:

Ուսումնական ճամփորդություն  ԵՊՀ, գենետիկայի ամբիոն

Նախագծի նպատակը

•  ձևավորել գիտելիքներ մարդու գենետիկայի, նրա ուսումնասիրման մեթոդների

• ծանոթացնել մարդու ժառանգական հիվանդությունների, դրանց պատճառների 

• ՏՀՏ-ների միջոցով ուսումնական նյութերի ստեղծում,

Նախագիծ  II
Բակի բարեկարգման , բարելավման աշխատանքներ
Ճամփորդություն ջերմոցներ, ջերմոց-սրահներ, տնկարաններ
Նախագծի ընթացքը

• Ընտրել համապատասխան տարածք
• Մաքրել, կարգի բերել
• Ուսոմնասիրել տվյալ տարածքի պայմաններում աճող համապատասխան բույսերի՝  մագլցող , ծաղկող, խնամքը
• Նախագծին ներգրավել ընկերներին, բարեկամներին, ովքեր կարող են գտակար լինել իրենց խորհուրդներով, տրմադրել անհրաժեշտ բույսերի կտրոններ և այլն
• Աշխատանքը ավարտելուց հետո սահմանել ամենօրյա հսկողություն, խնամք 

Կենսաբանություն առարկայի 9-րդ դասարանի առաջադրանքների փաթեթ

9-րդ  դասարան
Դասագրքի հղումն է

Դաս 1  (11.09-15.09.17թ)
Կենդանի օրգանիզմի բաղադրություն, օրգանական, անօրգանական նյութեր, հիդրոֆիլ և հիդրոֆոբ նյութր:Բջջի օրգանական նյութեր, սպիտակուցներ, դրնաց կառուցվածքը՝առաջնային, երկրորդային, երրորդային, չորրորդային կառուցվածք,  բնափոխում, ֆունկցիան:Ածխաջրեր, ճարպեր դրանց կառուցվածքը:
Լրացուցիչ աշխատանք
Բերել  առօրյաում հենդիպող սպիտակուցների բնափոխման օրինականեր,նշել  պատճառները, ինչ գործոնների ազդեցությամբ են դրանք բնափոխվում, պատրաստել ուսումնական նյութ:


Դաս 2(19.09  և   23.09.17թ)
Նուկլեինաթթուներ, դրանց ֆունկցիաները, գենետիկական կոդ
Լրացուցիչ աշխատանք
Թարգմանել հղումներով նշված  որևէ նյութ և պատրաստել ուսումնական նյութեր:



Դաս3 (25.09-29.09.17թ)
Նուկլեինաթթուների կառուցվածքը, ֆունկցիան, Գենետիկական կոդ, 1:
Լրացուցիչ աշխատանք
Որո՞նք են նուկլեինաթթուների ֆունկցիաները, պատրաստել ուսումնական նյութ:

Դաս 4․ (02.10.-06.10.17թ)
Սպիտակուցների սինեթեզ՝ տրանսկրիպցիա    և  տրանսլյացիա:Տանը նայում եք, կարդում դասագրքից, դասարանում կքննարկենք միասին:

Դաս 5(09.10-13.10.17թ)

Էներգետիկ փոխանակություն։Գլիկոլիզ,Ավտոտրոֆ, հետերետրֆ օրգանիզմներ։Ֆոտոսինթեզ, 1 Քեմոսինթեզ։

Լրացուցիչ աշխատանք
Թարգմանել հղումներով նշված  որևէ նյութ և պատրաստել ուսումնական նյութեր։

Սպիտակուցների սինեթեզ՝ տրանսկրիպցիա    և  տրանսլյացիա:Տանը նայում եք, կարդում դասագրքից, դասարանում կքննարկենք միասին:


Դասը  6(16.10-20.10.17)
Ցիտոպլազմա, բջջի հիմնական օրգանոիդները, 2 ,
Լրացուցիչ աշխատանք
Կրկնում եք նաև նախորդ թեմաները, թարգմանում, նյութ պատրաստում։

Դասը  7(13.11-17.11.17)
Գենետիկայի հիմնական հասկացությունները, ժառանգականություն և փոփոխականություն  Մենդելի 1-ին օրենք, գենոտիպ և ֆենոտիպ:

Դասը  8(20.11.-24.11.17)

Մենդելի 2-րդ օրենքը:Ոչ լրիվ դոմինանտություն:Գամետների մաքրության վարկած:



Դաս 9(27.11.-01.12.17)Կրկնում եք Մենդելի 1 և 2-րդ օրենքները, գենետիկայի հիմնական հասկացություններ, ժառանգականություն և փոփոխականություն , գենոտիպ, ֆենոտիպ:
  

Դասը 10 (04.12-08.12.17)
Սեռի գենետիկա, սեռի հետ շղթայակցված հատկանիշների ժառանգում, ժառանգական հիվանդություններ:էջ՝75-79:


Դասը 11 (11.12-15.12.17)
Բջջի բաժամումը՝միթոզ  ,   քրոմոսոմի:Էջ44-46:
Լրացուցիչ աշխատանք
Թարգմանել հղումներով նշված   նյութը և պատրաստել ուսումնական նյութեր:

Դասը 12 (18.12-22.12.17)

 Բջջի բաժանումը ՝մեյոզ  1:
Լրացուցիչ աշխատանք

Սովորել  տեսական  նյութը , թարգմանել   հղումներով   նշված    որևէ   նյութ   և  պատրաստել ուսումնական նյութեր:

Դաս 13 

 Հետսաղմնային զարգացման շրջանները,ընդհանուր բաժնի ամփոփում։
Կրկնակի բեղմնավորում 
Վիրուսներ  1,

Համացանցից գտնել հետաքրքիր տեղեկություններ վիրուսների վերաբերյալ, համեմատել տարբեր վիրուսների գոյատևման պայմանները, առաջացրած հիվանդությունները, բուժման հնարավոր եղանակները:

Դաս14(29.01-02.02.18)
Դարվինի էվոլյուցիոն տեսություն,էվոլյուցիայի շարժիչ ուժերը:Էջ 91-94:
Պատրաստել ուսումնական նյութ, արտահայտել նաև ձեր տեսակետը, բերել վերջինիս վերաբերյալ փաստարկներ:

Փետրվար- մարտ II  Կիսամյակ
Դաս15(05.02.-09.02.18)
Գոյության կռիվ, բնական ընտրություն, օրգանիզմների հարմարվածությունը արտաքին միջավայրին :Էջ 96-106

Դաս 16(11.02.-16.2.18)
Տեսակ, պոպուլյացիա, էվոլյուցիայի գլխավոր ուղիները՝ արոմորֆոզ, իդեոադապտացիա, ընդհանուր դեգեներացիա:Էջ108-112:


Դաս 16(19.02.-23.02.18)
Էկոլոգիական գործոններ, դրանց դասակարումը:Էջ 129-133:


Դաս 17(26.02.-02.04.18)

Միջավայրի կենսածին գործոններ, օրգանիզմների միջև  տեղի  ունեցող փոխհարաբերությունները,չեզոքություն, մրցակցություն, սիմբիոզ:Էջ 129-141:


Դաս 18(05.03-06.03.18)
Էկոլոգիական համակարգեր՝ պրոդուցենտներ , կոնսումենտներմ, ռեդուցենտներ:Սննդային կապեր օրգանիզմների միջև՝ էկոլոգիական բուրգ:Էջ142-148:


Դաս 18(12.03-16.03.18)
Մարդու տնտեսկան գործունեության հտևանքով առաջացած բնապահպանական հիմնախնդիրները:Էջ 149-152:
Գաղափար կենսոլորտի մասին,կենսոլորտի բաղադրիչները,կենդանի նյութ:
Լրացուցիչ աշխատանք
Բերել առօրյաում ձեզ հանդիպող մարդու տնտեսկան գործունեության հտևանքով առաջացած բնապահպանական հիմնախնդիրների օրինակներ, տալ դրանց հնարավոր լուծումներ:


Դաս. 19(09.04—13.04.18)Մուտացիաներ, դասակարգումը,քրոմոսոմային և գենային մուտացիաներ,մարմնական և սեռական բջիջներում, մուտացիաների պատճառները,ուռուցքներ և ուռուցքածիններ:Պատրաստել այս թեմաներով նյութեր՝հոդվածներ, դնել բլոգներում, հղումները ուղարկել ինձ։


Դաս. 20(16.04-20.04.18)
Բույսերի և կենդանիների սելեկցիա, դերը մարդու կյանքում և բնության մեջ:
Լրացուցիչ աշխատանք
Թարգմանել հղումներով նշված  որևէ նյութ և պատրաստել ուսումնական նյութեր

Բերել ձեզ ծանոթ, հանդիպող սելեկցիաների օրինակներ, որն է դրա կենսաբանական նշանակությունը:

Դաս. 21․(23.04.-27.04.18)

Հասկացություն կենսաբանական արտդրանքի մասին, առաջնային և երկրորդային կենսաբանական արտադրանք:Ցամաքային  և ջրային էկոհամակարգերի բազմազանությունը:
Պատրաստել ուսումնական նյութեր:

Դաս 19 (14.05.-18.05.18)

Գենետիկական հիվանդություններ։

Ընտրել որևէ ժառանգական հիվանդություն և նկարագրել այն։

Մուտացիաներ, դասակարգումը,քրոմոսոմային և գենային մուտացիաներ,մարմնական և սեռական բջիջներում, մուտացիաների պատճառները,ուռուցքներ և ուռուցքածիններ:Պատրաստել այս թեմաներով նյութեր՝հոդվածներ, դնել բլոգներում, հղումները ուղարկել ինձ:

Մակրոէվոլուցիա: Էվոլուցիայի գլխավոր ուղիներ
Կենսաբանական էվոլյուցիայի ընհանուր օրինաչափւթյունները
Լրացուցիչ աշխատանք
Թարգմանել հղումներով նշված  որևէ նյութ և պատրաստել ուսումնական նյութեր








 Դաս 20()
Էվոլյուցիայի շարժիչ ուժերը,գոյության կռիվ,  բնական ընտրություն.:
Լրացուցիչ աշխատանք։
Թարգմանել հղումներով նշված  որևէ նյութ և պատրաստել ուսումնական նյութեր

Դաս. 21()
Բույսերի և կենդանիների սելեկցիա, դերը մարդու կյանքում և բնության մեջ:
Լրացուցիչ աշխատանք
Թարգմանել հղումներով նշված  որևէ նյութ և պատրաստել ուսումնական նյութեր

Բերել ձեզ ծանոթ, հանդիպող սելեկցիաների օրինակներ, որն է դրա կենսաբանական նշանակությունը:

Դաս. 15()Մուտացիաներ, դասակարգումը,քրոմոսոմային և գենային մուտացիաներ,մարմնական և սեռական բջիջներում, մուտացիաների պատճառները,ուռուցքներ և ուռուցքածիններ:Պատրաստել այս թեմաներով նյութեր՝հոդվածներ, դնել բլոգներում, հղումները ուղարկել ին

Դաս. 16()
Դաս11Բնական և արհեստական էկոհամակարգեր, դրանց առանձնահակտությունները:
Մարդու ազդեցությունը էկոհամակարգերի վրա:Բերել օրինակներ։

Դաս. 17()
Կայուն և անկայուն էկոհամակարգեր, դրանց փոխարինումը և պատճառները:
Դրանց առաջացման պատճառները, տարբերությունները։

Դաս. 18․()
Հասկացություն կենսաբանական արտդրանքի մասին, առաջնային և երկրորդային կենսաբանական արտադրանք:Ցամաքային  և ջրային էկոհամակարգերի բազմազանությունը:

Դաս. 19․()

 Պոպուլյացիա։Պոպուլյացիաների տարածական կառուցվածքը:

Լրացուցիչ առաջադրանք
Բերել տարածական կառուցվածքի օրինակներ:

Դաս. 20․()

Պարբերական երևույթները բնության մեջ:Օրական  ռիթմներ , սեզոնային երևույթներ, կենսաբանական ռիթմներ:Լրացուցիչ առաջադրանք
Բերել էկոլոգիական և ֆիզոլոգիական ռիթմների օրինականեր:Ըստ լուսային օրվա նկատմամբ զգայնության քան՞ի խմբի են բույսերը: Բերելօրինականեր:Կան արդյոք ձեր շրջապատում այդպիսի բույսեր, նկարեք, պատմեք դրանց մասին:

Դաս. 21․()

Երկրի վրա կյանքի պայմանները, գոյության միջավայրեր։

Լրացուցիչ առաջադրանք
Կա արդյոք կապ գոյության միջավայրերի միջև, եթե այո ապա նշեք դրանք:

Դաս. 22․()

Ի՞նչ է ուսումնասիրում էկոլոգիան, էկոլոգիական գործոններ, կենսածին      1, մարդածին:Գործոնների փոխազդեցությունները:Լրացուցիչ առաջադրանք .Ո՞րոնք են արդիական էկոլոգիական խնդիրները ըստ քեզ , բերել կենսածին և մարդածին գործոնների օրինակներ:Ի՞նչ է ցույց տալիս օպտիմումի օրենքը:

Դաս. 23․()

Գենետիկական հիվանդություններ։

Ընտրել որևէ ժառանգական հիվանդություն և նկարագրել այն։