Tuesday, July 2, 2024

8-րդ դասարանի կենսաբանություն առարկայի ծրագիր

  8-րդ դասարան
 Դասընթացի նպատակն է ուսուցանել հմտություններ և կարողություններ մարդու   օրգանիզմի կառուցվածքի,կեսագործունեության  առանձնահատկությունների մասինԸնդլայնել  առողջ ապրելակերպի,ճիշտ սնմանհիգիենայի հիմնական կանոնների   մասին ինֆորմացիանզարգացնել վնասակար սովորություններից զերծ մնալու և   օրգանների վնասվածքների դեպքում ինքնուրույն կողմնորոշվելու և օգնություն ցույց   տալու կարողություններ և հմտություններ:
Կենսաբանության դասընթացում կարող են իրականացվել ուսումնական գործունեության հետևյալ տեսակները
     հետազոտական աշխատանքներ,
     ուսուցողական ֆիլմերի ցուցադրումներ
     լաբորատոր փորձեր,
     մոդելավորում,
     դաշտային աշխատանք,
     նախագծային աշխատանքներ,
     խմբային աշխատանքներ,
     դասարանական քննարկումներ և բանավեճեր
     բանախոս հյուրերի և ուսուցիչների հետ  քննարկումներ և դասախոսություններ:


1.         Ներածություն –մարդու մասին գիտությունները բժշկությունմարդու ֆիզոլոգիաառողջ ապրելակերպ:                                         
  •  Ընդհանուր ակնարկ մարդու օրգանիզմի կառուցվածքի և ֆունկցիաների մասին:
  • Մարդու օրգանիզմի բջջային կառուցվածքը ,ֆունկցիաներըհյուսվածքները  (էպիթելայինշարակցականմկանայիննյարդային): Օրգանիզմը որպես միասնական ամբողջություն:            
  • Մանրադիտակով դիտել մանրապատրաստուկներ:                                

3.         Կենսագործունեության գործընթացների կարգավորումը:Զգայարաններ:
  • հումորալ կարգավորում  հորմոններ,դրանց ազդեցությունը օրգանիզմի ֆունկցիանների,

աճի,զարգացման կարգավորման մեջ:

  • Նյարդահումորալ կարգավորում:Նյարդային համակարգի նշանակությունը և  կառուցվածքը`  կենտրոնական և ծայրամասային:

3.Ռեֆլեքսռեֆլեքսային աղեղ:
  • Զգայարաններ և վերլուծիչներտեսողականլսողական,  շոշափելիքի,  համիհոտառական:
  • Ծնկային և արմնկային ռեֆլեքսների ցուցադրում,
  • բբի նեղացում  և  լայնացում բացահայտող փորձեր:
  • բբի և ոսպնյակի հետ կապված փորձեր
  • լսողության զգայունության որոշում 

4.         Հենաշարժիչ համակարգ
  • Կառուցվածքը և ֆունկցիան:Ոսկրերիմարդու կմախքի,մկանային համակարի կառուցվածքը և ֆունկցիան:
  • Մկանների աշխատանք և հոնածություն:
  • Առաջին օգնությունը վնասվածքների դեպքում:   1.Ոսկրի մանրադիտակային կառուցվածքի      դիտում:
  • Կեցվածքի խախտման և հարթաթաթության բացահայտում
  • Ոսկրի քիմիական բաղադրության որոշում`օրգանական և անօրգանական նյութեր
  •  մկանի հոգնածության որոշում

5.         Օրգանիզմի ներքին միջավայր`
  • արյունհյուսվածքային հեղուկ,ավիշդրանց կառուցվածքըֆունկցիաները և փոխազդեցությունը:
  • Արյան պլազմամակարդումԱրյան խմբեր,ռեզուս •ործոնարյան համատեղելիություն և  փոխներարկում:
  • Արյան քսուքների դիտում մանրադիտակով

                                    
6.         Սիրտ -  անոթային համակարգ:         
  • Այրան և ավշաշրջանառության համակար•, դրանց դերը օրանիզմումԱյրան շրջանառության մեծ և փոքր շրջաններ:
  • Սրտի կառուցվածքըաշխատանքը և կարավորումը:Սիրտ - անոթային համակարի հիիենա:
  •  Առաջին օգնությունը արյունահոսությունների  և սիրտ - անոթային հիվանդությունների դեպքում:            
  • Այրան ճնշման չափում ֆիզիկականաշխատանքիցառաջ և հետո,
  • անոթազարկի որոշումֆիզիկականաշխատանքիցառաջ և հետո


7.         Շնչառական համակարգ
  • նշանակությունը,  կառուցվածքը և ֆունկցիաները:
  • Շրջակա միջավայրի աղտոտվածության ազդեցությունը շնչառական օրգանների գործունեության վրա:
  • Առաջին օգնությունը շնչառության համակարգի հիվանդությունների և շնչառության  հանկարծակի կանգառի դեպքում:    
  • Շնչառական շարժումների դիտումսպիրոմետրով թոքերի կենսական տարողության որոշում:                                


8.         Մարսողություն համակարգի կառուցվածքը և ֆունկցիաները:
  • Մարսողական ֆերմենտներ ածխաջրերսպիտակուցներ,ճարպերդրանց դերը:
  • Լյարդենթաստամոքսային գեղձ կառուցվածքը և ֆունկցիաներըՍննդի ներծծում մարսողական ուղու տարբեր բաժիններում:Մարսողական օրգանների հիգիենա:
  • Սննդային թունավորումները և առաջին օգնությունը:        
  • Սննդային թունավորումները և առաջին օգնություն                    
9.       Ֆերմենտներ և վիտամիններդրանց դերըթեր և գերվիտամինոզ:
  • Մարդու էներգածախսերը և սննդային օրաբաժինը:  

10.       Արտազատություն:
  • Նշանակությունըօրգանների կառուցվածքըդրանց դերը:
  • Միզազատության համակարի օրգաններըկառուցվածքըֆունկցիաները:Միզագոյացում և միզարձակում:
  • Արտազատության օրգանների հիվանդություններրանց կանխումըհիգիենա:                         
  • Արտազատության օրգանների հիվանդությունները 
  • Ի±նչ է իրենից ներկայացնում երիկամի քարը , նրա ժամանակակից բուժման մեթոդները      

11.       Ծածկույթային օրգաններՋերմակարգավորում:
  • Մաշկի կառուցվածքըտեսակներընշանակությունը և ֆունկցիաները:Եղուններ և մազեր:
  • Մաշկի դերը ջերմակարգավորման պրոցեսում,մաշկի հիգիենա,կոփում:
  • Առաջին օնությունը մաշկային վնասվածքների  դեպքում:        
  • Խոշորացույցով ձեռքի ափիերեսի մաշկի դիտում,


12.       Վերարտադրողական համակարգ
  • Արական և իգական սեռական համակարգերդրանց կառուցվածքըառանձնահատկությունները:
  • Սեռական բջիջների առաջացումբեղմնավորումներարգանդային զարգացում:
  • Մարմնի հասակի և զանգվածի չափում
  • ժառանգական հիվանդություններդրանց առաջացման պատճառները և կանխարգելման վերաբերյալ ուսումնական նյութի պատրաստում                      

13.       Բարձրագույն նյարդային գործունեություն:Վարք:
  • ԻՊավլովի ուսմունքը բարձրագույն նյարդային գործունեության մասին:
  • Հույզերխոսքմտածողություն, գիտակցություն,հիշողությունուշադրություն
  • Քուն և դրա նշանակությունը:Երազատեսություն:
  • Անհատի ձևավորումը և շրջակա միջավայրի անբարենպաստ ազդեցությունը բարձրագույն նյարդային գործունեության վրա:    

No comments:

Post a Comment